Historia Kaplicy
Pod Twoją obronę, uciekamy się…
250. LAT KAPLICY NA BRZEGU – 26 sierpień 2020
HISTORIA NOWEGO KOŚCIOŁA W KASINIE WIELKIEJ
Od niepamiętnych czasów mieszkańcy Kasiny Wielkiej i okolic mają w wielkiej czci Obraz Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej umieszczony początkowo w małej Kapliczce zbudowanej z kamieni, gliny i pokrytej blachą na roli Brzegi.
Rycina Kaplica około 1770 rok
Według starego przekazu – żołnierz – uczestnik, prawdopodobnie Konfederacji Barskiej (około 1770 roku) ciężko ranny w jednej z potyczek znalazł się w Kasinie Wielkiej. W domu pod brzegiem została mu udzielona pomoc. Kobieta, która mu zmieniała opatrunek, otworzyła skrzynię (mebel na świąteczną odzież) wyjmując płótno na przewinięcie chorej nogi. Żołnierz dostrzegł w otwartej skrzyni Obraz ukazujący postać Matki Bożej z Dzieciątkiem i zaczął się żarliwie modlić o przywrócenie zdrowia, po pewnym czasie odzyskał pełne zdrowie. Z wdzięczności zwrócił się do gospodarzy, że umieści Obraz w ufundowanej przez siebie Kapliczce. Gospodarze wskazali miejsce na rozwidleniu dróg, gdzie stał krzyż (stary szlak cysterski). Od tamtej pory zaczął się kult Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej na roli Brzegi przez mieszkańców Kasiny Wielkiej i okolic.
OBRONA KASINY WIELKIEJ PRZED ROSJANAMI W 1914r.
Według przekazu tutejszych mieszkańców z czasów I wojny światowej, nacierający Rosjanie zbliżali się do Kasiny Wielkiej (Góra Dzielec, Góra Wierzbanowa) i widzieli Panią, która nie pozwoliła im wejść do naszej miejscowości. Rosjanie strzelali armatami i karabinami, ale kule odbijały się i wracały z powrotem w stronę Rosjan. Cud uczyniony przez Matkę Bożą w Kaplicy Na Brzegu odbił się wielkim echem wśród mieszkańców jak i okolicznych miejscowości. Dzięki temu wieś nie została spalona i zniszczona. To zdarzenie jeszcze bardziej umocniło kult Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej na roli Brzegi, czego dowodem były w okresie międzywojennym procesje i odprawiane nabożeństwa np. 3 maja przy licznym udziale mieszkańców i młodzieży szkolnej wraz z nauczycielami i kierownikiem szkoły Janem Duninem-Borkowskim z Warszawy. Gdy zaczęła funkcjonować Szkoła Podstawowa po I wojnie światowej, dzieci wraz ze swoimi wychowawcami posadziły „Drzewo Wolności” [jesion], przy tej Kaplicy, które do dzisiaj rośnie obok nowej Kaplicy [1945]. A tak w Kronice parafialnej zapisał ówczesny Proboszcz naszej Parafii Ks. Stefan Tabaszewski, opisując cudowną obronę przed Rosjanami Kasiny Wielkiej przez Matkę Bożą Częstochowską, Królową Polski Wniebowziętą w Kaplicy Na Brzegu: „Moskale w swej ofensywie przybliżyli się nad Kasinę i stąd wrócili, co sprawiła pewnie Matka Boska w Kapliczce naprzeciw dworu, wdzięczni odbyliśmy 2 procesje połączone z postem”.
II wojna światowa to bardzo ciężki i trudny czas dla mieszkańców Kasiny Wielkiej i okolicznych miejscowości, czego przykładem między innymi jest pacyfikacja Porąbki, Gruszowca, Lipnika, Kobielnika i Wiśniowej.
Na terenie Kasiny Wielkiej partyzanci przeprowadzili kilka akcji na okupancie – dwukrotnie wysadzony most kolejowy, rozbrojenie posterunku niemieckiego na stacji PKP, likwidację dwóch volksdeutsche. Ówcześni mieszkańcy przypisywali to ocalenie naszej miejscowości żarliwym modlitwom mieszkańców i ówczesnego administratora Parafii ks. Jana Gimińskiego do Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej w Kaplicy Na Brzegu.
Po zakończeniu II wojny światowej mieszkaniec Kasiny Wielkiej Władysław Fornal (na zdjęciu), przebywając wcześniej w celi śmierci przysiągł Matce Bożej z Brzegu, że jeżeli odzyska wolność to ufunduje nową Kaplicę. Na początku 1946 roku po kilku spotkaniach z mieszkańcami osiedla Brzegi, księdzem Janem Gimińskim i Radą Parafialną: Jan Nowak z Dolnej Kasiny, Łukasik z Pańskiego, Pustelnik z Przymiarek, postanowili o budowie nowej Kaplicy. Mieszkańcy osiedla udostępniali większy teren pod budowę, lecz ksiądz proboszcz obawiał się, że gdy wybudują dużą kaplicę to parafia nie dostanie zezwolenia na budowę nowego kościoła.
W przeciągu roku Kaplica została wybudowana, dzięki fundatorowi i licznym udziale mieszkańców (robocizna). Fachowcy którzy wykonywali prace: Adam Wójcik (majster), Jan Mazgaj, Marcin Mazgaj, Jan Ceklarz (murarze). Ołtarz, stolarka i dach: Adam Solarz, Kiczmal z Przymiarek oraz bracia Józef i Jan Żaba. Polichromię wykonał Stanisław Ciężadlik z Mszany Dolnej.
13 października 1946 roku zostały ukończone prace budowlane, a poświęcenie Kaplicy odbyło się 27 października 1946 roku (niedziela), przez księdza infułata Teofila Skalskiego, ówczesnego proboszcza w Mszanie Dolnej w dzień Uroczystości Chrystusa Króla, na podstawie delegacji udzielonej przez Jego Eminencję Księcia Adama Stefana kardynała Sapiehy , Arcybiskupa Metropolity Krakowskiego.
W dniu 20 marca 1951 roku, ksiądz biskup Stanisław Rospond (biskup tytularny Dordan) – biskup pomocniczy Księcia kardynała Adama Stefana Sapiehy – udzielił Konsekracji (poświęcenia) Kaplicy Na Brzegu.
Po uzyskaniu Konsekracji w latach 50-tych XX wieku Msze święte odbywały się: 3 maja, Dni Krzyżowe, 26 sierpnia Odpust, 8 września, przy licznym udziale wiernych z Kasiny Wielkiej i okolicznych miejscowości oraz Msze święte okolicznościowe. Procesja Bożego Ciała nigdy nie omijała Kaplicy Na Brzegu. Kontynuacje tych tradycji ks. kanonika Edwarda Szczerzyńskiego poprowadzili administrator ksiądz Stanisław Gacek, a następnie ksiądz proboszcz Marian Juraszek.
Ksiądz proboszcz Marian Juraszek na liczne prośby Parafian, zapoczątkował Msze święte w pierwsze soboty miesiąca, które łączyły się z nabożeństwem „Prośby i podziękowania” Matce Bożej Częstochowskiej jakie zanosili do Niej czciciele. Msze święte 25 marca Zwiastowanie Najświętszej Panny Maryi (duchowa adopcja dziecka poczętego). Dodatkowo wprowadził Msze święte dwa razy w tygodniu od Wielkanocy do końca października.
Kolejnym dowodem na czczenie przez wiernych cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Kaplicy Na Brzegu są ofiarowywane wota, które są podziękowaniem za otrzymane uzdrowienia, łaski… , między innymi 3 kg prawdziwych korali, które znajdują się w sejfie na nowej plebani. Korale te nie są w Kaplicy z uwagi na niebezpieczeństwo kradzieży.
W tej Kaplicy zostało udzielonych kilkadziesiąt ślubów oraz chrztów. Odbywały się Msze święte absolwentów szkoły podstawowej.
Niezależnie od rozwijającego się kultu Matki Bożej Częstochowskiej w Kaplicy Na Brzegu, trwał proces uzyskania zezwolenia pod budowę nowego kościoła parafialnego, bo stary zabytkowy kościół był za mały na tak dużą Parafię. Starania o budowę nowego kościoła kontynuował po II wojnie światowej ksiądz kanonik Edward Szczerzyński. W kronice parafialnej zapisał, że władze komunistyczne uzależniły wydanie zezwolenia od współpracy z komunistami i na takiej zdradzie kościoła budować nie będzie.
Następnie starającym się proboszczem o zezwolenie na budowę był ksiądz proboszcz Marian Juraszek. Cytując Jego słowa:
„W czasie moich starań o zezwolenie na budowę Kuria Krakowska poradziła mi, aby parafia nasza wystąpiła do władz państwowych o rozbudowanie Kaplicy Matki Bożej Jasnogórskiej Na Brzegu w Kościół parafialny, ponieważ z każdego zezwolenia wydanego na nowy kościół władze komunistyczne Polski muszą się tłumaczyć w Moskwie. Wtedy nie będzie się liczyło, że dali zezwolenie na nowy kościół. Teren na skarpie jednak nie nadawał się na kościół ”.
„Kiedy upadał komunizm w Polsce, w roku 1979 otrzymaliśmy pozwolenie na wybudowanie nowego Kościoła z datą 2. XII. 1980 rok ”.
„Dużym wydarzeniem było nawiedzenie parafii przez Matkę Bożą w kopii Cudownego Obrazu Jasnogórskiego. Peregrynujący po archidiecezji krakowskiej Obraz witaliśmy 23 sierpnia 1999 r. Czciciele Królowej Polski – parafianie, mieszkańcy sąsiednich miejscowości oraz wczasowicze – przybyli licznie, by oddać hołd swojej Matce. Obecni byli księża z całego dekanatu, zaś Liturgii Eucharystycznej przewodniczył bp Stanisław Smoleński. Ksiądz Proboszcz, witając Matkę Bożą, powiedział, że nowy kościół został wybudowany jako wotum wdzięczności Matce Bożej Częstochowskiej, której Obraz od dawna czczony jest w Kaplicy Na Brzegu„. – zdjęcia z peregrynacji
Tę Kaplicę odwiedzał jeszcze jako wikariusz w Niegowici, a później biskup krakowski nasz papież św. Jan Paweł II na początku lat pięćdziesiątych, a później jako biskup krakowski pod koniec lat sześćdziesiątych.
16 – 17. V. 1962 – bp Karol Wojtyła w czasie wizytacji, nawiedził Stary Kościół i Kaplicę „Na Brzegu”, przy której modlił się z mieszkańcami wsi.
Tak zapisał ks. bp Karol Wojtyła w protokole wizytacyjnym:
„Prócz tego, Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej „Na Brzegu”, gdzie wierni modlą się stale, palą świece, a czasem odprawia się Msza Święta.”
W czerwcu 1976 roku ks. biskup Julian Groblicki wikariusz generalny nawiedził tą Kaplicę.
Kaplicę nawiedzał wielokrotnie ksiądz biskup pomocniczy archidiecezji wrocławskiej Józef Pazdur.
W maju 1982 oraz w sierpniu 1999 roku Kaplicę nawiedził ks. biskup Stanisław Smoleński.
5 czerwca 1984 roku Kaplicę nawiedził ksiądz biskup Jan Pietraszko (obecnie trwa proces beatyfikacyjny).
Ksiądz kardynał Franciszek Macharski wizytując naszą Parafię między innymi: poświęcając kamień węgielny pod budowę nowego kościoła w Kasinie Wielkiej, poświęcając już wybudowany nowy kościół odwiedzał za każdym razem Kaplicę z cudownym Obrazem Matki Bożej Częstochowskiej w Kaplicy Na Brzegu.
Ksiądz biskup Albin Małysiak każdorazowo wizytując parafię nawiedzał cudowny Obraz Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej w Kaplicy Na Brzegu niejednokrotnie na piechotę.
Również metropolita częstochowski ksiądz arcybiskup Stanisław Nowak jeszcze jako wikary, pod koniec lat 60-tych ubiegłego wieku odwiedzając swojego kolegę, ówczesnego katechetę nieżyjącego już księdza Wiktora Fabię, z którym był wyświęcony w jednym roku, wiedział już o kulcie jakim darzą nie tylko parafianie, ale również przyjezdni cudowny Obraz Matki Bożej Częstochowskiej w Tej Kaplicy. Będąc już biskupem diecezji częstochowskiej przyjeżdżał do Kasiny Wielkiej, gdzie proboszczem był jego kolega z seminarium ksiądz Marian Juraszek, nie zapomniał o kulcie cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Kaplicy Na Brzegu.
W 2004 roku Parafia Kasina Wielka obchodziła 200. lecie Parafii. Z tej okazji zostały sprawione do nowego kościoła trzy dzwony, w tym największy na cześć Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej w Kaplicy Na Brzegu.
Ważący około 500 kg opatrzony jest napisem:
IMIĘ MOJE MARYJA
NA CZEŚĆ
MATKI BOSKIEJ JASNOGÓRSKIEJ
PANI CZCZONEJ SZCZEGÓLNIE
W KAPLICY NA BRZEGU W KASINIE WIELKIEJ
FUNDUJĄ PARAFIANIE NA 200. LECIE PARAFII.
A. D. 2004
Na dzwonie widnieje wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej.
W lutym 2010 roku wymieniono stare przeciekające rynny, które niszczyły elewację na nowe. Również kwietniu 2010 roku wymieniono stare okna drewniane na aluminiowe. ZDJĘCIA
W kwietniu 2011 roku Józef Kaleta z Kasiny Wielkiej wraz z rodziną ufundował, a firma stolarska Piotra Rusnarczyka również z Kasiny Wielkiej wykonała za darmo drzwi wejściowe do Kaplicy. ZDJĘCIA
10 lutego 2013 roku cudowny Obraz Matki Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej w Kaplicy Na Brzegu nawiedził ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz wizytując parafię. Modląc się z wiernymi w tej Kaplicy powiedział, że „Ja też tu jestem ze swoją prośbą do Matki Bożej Częstochowskiej…”
.
W roku 2014, odkopano i zabezpieczono pozostałości muru po pierwszej Kapliczce (około 1770 rok). ZDJĘCIA
Również w 2014 roku założono tablice upamiętniające: wewnątrz Kaplicy czytamy „PAMIĘCI WŁADYSŁAWOWI FORNALOWI FUNDATOROWI TEJ KAPLICY WYBUDOWANEJ W 1946 R. A.D. 2014”.
.
Na zewnątrz Kaplicy czytamy „NA PAMIĄTKĘ KANONIZACJI ŚW. JANA PAWŁA II, KTÓRY JAKO WIKARY Z NIEGOWICI I PÓŹNIEJ JAKO BISKUP KRAKOWSKI ODWIEDZAŁ TĘ KAPLICĘ Z CUDOWNYM OBRAZEM MATKI BOŻEJ CZĘSTOCHOWSKIEJ. A.D. 2014” ZDJĘCIA
6 października 2014 roku, staraniem wielu osób Kaplica Na Brzegu została włączona w poczet SZLAKÓW PAPIESKICH. ZDJĘCIA
W styczniu 2015 roku zamontowano i poświęcono w Kaplicy Stacje Drogi Krzyżowej. ZDJĘCIA
Kasina Wielka przetrwała czasy I wojny światowej, okupacji hitlerowskiej (II wojna światowa), czasy stalinizmu i zawsze odbywały się Msze święte w Kaplicy Na Brzegu. Obecny ks. proboszcz Wiesław Maciaszek, wielokrotnie od przybycia do Kasiny Wielkiej (2009 rok) wyróżniał się niezrozumiałą działalnością przeciw Matce Bożej Częstochowskiej, Królowej Polski Wniebowziętej w Kaplicy Na Brzegu. Potwierdził to wielokrotnie, nie zezwalając na odprawianie w tym świętym miejscu nakazanych przez przełożonego (nieposłuszeństwo) Metropolitę krakowskiego kard. Stanisława Dziwisza Mszy świętych, a szczególnie 26 sierpnia 2015, 2016, 2017 r. w dzień Uroczystości Matki Boskiej Częstochowskiej – ODPUST– nie szanując Święta Parafii i Parafian.
W kwietniu 2016 roku została wyremontowana i odmalowana elewacja Kaplicy przez rodzinę mieszkańca Kasiny Wielkiej Jerzego Jamroza. Jego rodzina już dwukrotnie wykonywała remont elewacji w poprzednich latach. ZDJĘCIA
26 września 2016 roku rozpoczęto prace konserwacyjno-remontowe w Kaplicy Na Brzegu. Inspiratorem prac był Edward Pilch mieszkający w Bielsku Białej, od lat związany z Kasiną Wielką i Tym Szczególnym Miejscem. Ceramikę dobrano zgodnie z wymogami architekta wnętrz obiektów sakralnych. Pan Edward Pilch ofiarował płytki podłogowe i ścienne oraz klej, a także transport powyższych materiałów do Kasiny Wielkiej. Pozostałe dodatki (grunt, fuga, sylikony) we własnym zakresie. Wykładanie płytek za darmo wykonali fachowcy również od lat związani z Tym Szczególnym Miejscem. ZDJĘCIA
Warto przypomnieć, że w 2016 roku przypada 70. rocznica wybudowania i poświęcenia obecnej Kaplicy (13 październik 1946 rok ukończono prace budowlane, a 27 październik 1946 rok poświęcenie Kaplicy).
Jak każdy nawiedzający Kaplicę Na Brzegu z Cudownym Obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej widział odpadające tafle farby i częściowo tynku, pękające ściany.
Planowany remont prezbiterium był na 2017 rok. Jednak po rozebraniu ołtarza do wykładania podłogi płytkami, podjęliśmy decyzję, że ten remont należy wykonać w bieżącym roku. Odsłonięte prezbiterium po rozebraniu ołtarza wymagało natychmiastowego zabezpieczenia pęknięć, ubytków tynkowych i innych. Został również w prezbiterium przywrócony pierwotny kolor z gwiazdami nad ołtarzem. ZDJĘCIA
Kolejnym etapem prac remontowo – konserwacyjnych w Kaplicy Na Brzegu było odnowienie nawy wraz z napisem na łuku. ZDJĘCIA
Ustawianie ołtarza w prezbiterium – 22 październik 2016 rok. ZDJĘCIA
25 października 2016 roku, wykonano ostatnie prace remontowo-konserwacyjne wewnątrz Kaplicy Na Brzegu.
Firma stolarska Władysław i Andrzej Ślaga z Kasiny Wielkiej wykonała i zamontowała za darmo i z własnego materiału: parapety i listwę ozdobną nad płytkami. ZDJĘCIA
Na Boże Narodzenie 2016 roku, wykonano Szopkę Góralską wraz z postaciami góralskimi: Maryi, Józefa i pastuszków, która co roku w okresie Narodzin Pańskich aż do 2 lutego (Święta Ofiarowania Pańskiego – Matki Bożej Gromnicznej) jako dekoracja, pięknie wypełnia wnętrze Kaplicy Na Brzegu wraz z choinką z ozdobami góralskimi i góralskim obrusem na Ołtarzu. ZDJĘCIA
3 sierpnia 2017 roku zamontowano tablice przy Kaplicy. ZDJĘCIA
Od lutego 2018 roku wnętrze Kaplicy Na Brzegu zdobi namalowany przez panią Marię Bogacz, artystę malarza obraz z wizyty ks. bp Karola Wojtyły w Kaplicy Na Brzegu. ZDJĘCIA
12 stycznia 2018 roku Metropolita krakowski Abp. Marek Jędraszewski wydał DEKRET przywracający Msze święte w Kaplicy Na Brzegu.
W 2018 roku, maj – czerwiec zamontowano w nawie gabloty wotywne. ZDJĘCIA