1 sierpnia 1943 r. w Nowogródku (obecnie Białoruś) poniosło śmierć męczeńską z rąk nazistów 11 sióstr ze zgromadzenia nazaretanek. Swoje życie złożyły w ofierze za aresztowanych członków polskich rodzin i za kapłana. Ich beatyfikacji dokonał 5 marca 2000 r. św. Jan Paweł II.

Pierwsze siostry przybyły do Nowogródka we wrześniu 1929 r. Zajęły się tam wychowaniem religijnym i edukacją dzieci i młodzieży. Najpierw założyły internat, następnie szkołę powszechną. Otwarte na potrzeby ludzi w czasie pokoju, tym bardziej gorliwie służyły innym podczas okupacji wojennej. Po zajęciu tych ziem przez Niemców nastąpiła masowa eksterminacja mieszkającej tam ludności żydowskiej oraz Polaków.

.

18 lipca 1943 r. Niemcy aresztowali ponad 120 osób. Nazaretanki ze wspólnoty Chrystusa Króla w Nowogródku podjęły wówczas decyzję o ofiarowaniu swego życia w zamian za przeznaczonych na rozstrzelanie Polaków. Wobec swojego kapelana gotowość poniesienia ofiary zadeklarowała w imieniu sióstr błogosławiona Maria Stella. Większość z aresztowanych wywieziono ostatecznie na roboty do Rzeszy. Zagrożony egzekucją był jednak jedyny kapłan w tej okolicy, ks. Aleksander Zienkiewicz. Siostry ponowiły swą gotowość do oddania życia w jego obronie, mówiąc: „Ks. Kapelan jest bardziej potrzebny ludziom niż my, toteż modlimy się teraz o to, aby Bóg raczej nas zabrał niż Księdza, jeśli jest potrzebna dalsza ofiara.”

.

31 lipca 1943 r. wieczorem siostry otrzymały wezwanie na komisariat. Tego samego dnia siostry zostały wywiezione za miasto. Nie mogąc znaleźć dla nich miejsca na egzekucję, okupanci zabrali siostry z powrotem na komisariat i zamknęli w jego piwnicach. Następnego dnia, w niedzielę, 1 sierpnia 1943 r., rozstrzelali je w lesie nieopodal miasta. Najstarsza z sióstr (bł. Maria Stella) miała 55 lat, najmłodsza – 27. Zarówno ks. Zienkiewicz, jak i pozostali uwięzieni ocaleli.

Modlitwa

Boże, mocy pokornych, Ty w cudowny sposób podtrzymywałeś w czasie męczeństwa błogosławione dziewice Marię Stellę i jej Towarzyszki, które przelały krew za wiarę; † spraw przez ich wstawiennictwo, * byśmy i my również pozostali aż do śmierci wierni Tobie i Kościołowi. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.